Η αϋπνία αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα στη σύγχρονη κοινωνία μας, ενώ τα ποσοστά μιλάνε από μόνα τους: μελέτες έδειξαν πως το 35% των ενηλίκων παρουσιάζει σύντομα συμπτώματα αϋπνίας, ενώ πάνω από το 10% του πληθυσμού υποφέρει από χρόνια αϋπνία.
Υπάρχουν αρκετά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε ώστε να βελτιώσουμε τον ύπνο μας: τεχνικές χαλάρωσης (όπως μυϊκές διατάσεις), ελεγχόμενες αναπνοές, διαλογισμός, θετικές σκέψεις, έλεγχος των εξωτερικών ερεθισμάτων, και καθιέρωση σταθερών συνηθειών που μπορούν να βοηθήσουν να ρυθμίσουμε το βιολογικό μας ρολόι. Άλλη μία πολύ συχνή και πολύ αποτελεσματική λύση, στην οποία καταφεύγουν όσοι πάσχουν από αϋπνίες, είναι η χρήση λευκού θορύβου.
Ο λευκός θόρυβος είναι ένα συνεχόμενο ηχητικό μοτίβο που μπορεί, θεωρητικά, να προκαλέσει ηρεμία στον ακροατή με αποτέλεσμα να κοιμηθεί πιο εύκολα. Αυτός ο τύπος θορύβου μπορεί να προέλθει από καθημερινές οικιακές συσκευές, όπως καθαριστής αέρα, κλιματιστικό, ανεμιστήρας, αλλά και από ειδικές συσκευές παραγωγής λευκού θορύβου.
Ποιες είναι όμως οι αρνητικές επιπτώσεις του λευκού θορύβου; Θα μπορούσε να είναι αλήθεια ότι κάνει περισσότερο κακό παρά καλό, τόσο σε μωρά όσο και σε ενήλικες;
Ας δούμε λοιπόν πού μπορεί να μας βλάψει η χρήση του λευκού θορύβου και τι πρέπει να προσέξουμε.
1. Προβλήματα ακοής
Ο θόρυβος στο παρασκήνιο, εάν είναι υπερβολικός και συνεχόμενος, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην ακοή, τόσο στους νέους όσο και τους ηλικιωμένους.
Υψηλά επίπεδα λευκού θορύβου που υπερβαίνουν τα ασφαλή ντεσιμπέλ μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη στο ακουστικό τύμπανο. Για τον λόγο αυτό, είναι συνετό να βεβαιωθείτε ότι τα επίπεδα θορύβου παραμένουν εντός των ασφαλών ορίων, κυρίως για τα μωρά. Διατηρήστε ένα εύρος περίπου 50dB έως 65dB, όσο θόρυβο κάνει δηλαδή το τρεχούμενο νερό στο ντουζ.
2. Θέματα ταχύτητας και ανάπτυξης γλωσσών
Μια άλλη πιθανή αρνητική επίδραση του λευκού θορύβου σχετίζεται με αναπτυξιακά ζητήματα. Σύμφωνα με μελέτη του American Academy of Pediatrics του 2014, ο λευκός θόρυβος θα μπορούσε να προκαλέσει αναπτυξιακά προβλήματα, ειδικά στα βρέφη όταν ξεπερνά τα ασφαλή επίπεδα.
Στη συγκεκριμένη μελέτη, επιστήμονες ανέλυσαν δεκατέσσερις μηχανές λευκού θορύβου προσαρμοσμένες για βρέφη. Στο τέλος, διαπίστωσαν ότι η υπέρβαση των συνιστώμενων επιπέδων, όχι μόνο προκάλεσε προβλήματα ακοής, αλλά επίσης οδήγησε σε διαταραχές ανάπτυξης του λόγου και της γλώσσας.
Με βάση τα ευρήματά τους, οι ερευνητές συνέστησαν ότι τα μηχανήματα δεν πρέπει να τοποθετούνται σε απόσταση μικρότερη των 7 μέτρων από το κρεβάτι του παιδιού σας. Επιπλέον, πρέπει πάντα να προσέχετε ότι η ένταση του μηχανήματος είναι ρυθμισμένη στο κατάλληλο επίπεδο.
3. Βαριά εξάρτηση από λευκό θόρυβο για ύπνο
Παρόλο που οι χρήστες μηχανών λευκού θορύβου τείνουν να ανταποκρίνονται θετικά στον ήρεμο ύπνο, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να έχουν πρόβλημα να κοιμηθούν σε περίπτωση που ο λευκός θόρυβος απουσιάζει. Η υπερβολική εξάρτηση από αυτά τα μηχανήματα μπορεί να είναι επιζήμια σε βάθος χρόνου για την ποιότητα ύπνου των χρηστών .
Η διακοπή χρήσης της συσκευής είναι πιθανό να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό σε έναν χρήστη που είναι συνηθισμένος στον λευκό θόρυβο σε καθημερινή βάση.
4. Προβλήματα στην λειτουργία του εγκεφάλου
Τα τελευταία πενήντα χρόνια οι επιστήμονες επικεντρώνονται όλο και περισσότερο σε έρευνες που αφορούν στην εγκεφαλική λειτουργία και την πλαστικότητα του εγκεφάλου. Σύμφωνα με τους ερευνητές, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο εγκέφαλός μας μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά αν τροφοδοτείται συνεχώς με τυχαίες πληροφορίες, όπως ο λευκός θόρυβος, με αποτέλεσμα τη βλάβη του κεντρικού ακουστικού συστήματος.
Συγκεκριμένα, οι επιπτώσεις στον εγκέφαλο προκύπτουν εάν τα επίπεδα θορύβου υπερβαίνουν τα 60 db. Διατηρείστε τα επιτρεπόμενα όρια των ντεσιμπέλ για να αποφύγετε κάθε πιθανότητα βλαβερής επιρροής από τις συσκευές λευκού ήχου.
5. Ανησυχία
Αν και ο λευκός θόρυβος μπορεί να σας κάνει να κοιμηθείτε για το μεγαλύτερο μέρος της νύχτας, όταν υπερβείτε τα συνιστώμενα επίπεδα, τότε θα μπορούσε να αυξήσει την ανησυχία σας. Η συνεχής αλλαγή στάσης ύπνου, που μπορεί να φέρει αυτή η ανησυχία μπορεί να οδηγήσει σε αίσθηση κόπωσης και αλλαγές στη διάθεσή σας την επόμενη μέρα.
Ήχος και ύπνος: Περισσότερα που πρέπει να γνωρίζετε
Ο ήχος έχει τόσο αρνητικές όσο και θετικές επιπτώσεις στον ύπνο σας. Εξαρτάται από παράγοντες όπως το επίπεδο θορύβου, τον τύπο του ήχου, αλλά και τις προσωπικές σας προτιμήσεις. Για παράδειγμα, ο ήπιος θόρυβος περιβάλλοντος όπως ο λευκός θόρυβος μπορεί να υπερτερεί σε σχέση με τον ήχο ενός θορυβώδους δρόμου.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, ο ήχος μπορεί να έχει μηδαμινές επιπτώσεις στην υγεία μας. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της νύχτας, μπορεί να γίνει ενοχλητικός ειδικά όταν κοιμόμαστε. Παρόλο που δεν θα ξυπνήσετε πλήρως λόγω θορύβου, μερικοί θόρυβοι μπορεί να μας ενοχλήσουν ελαφρώς και να παρεμποδίσουν τους κύκλους ύπνου μας.
Για να αποφύγετε την αϋπνία απολαμβάνοντας έναν ήρεμο και γλυκό ύπνο, ο λευκός θόρυβος είναι μια αποτελεσματική λύση. Ωστόσο, όπως προαναφέραμε, θα πρέπει να διατηρήσετε την ένταση στα συνιστώμενα επίπεδα, ειδικά όταν πρόκειται για μωρά για να αποφύγετε να αντιμετωπίσετε τα αρνητικά αποτελέσματα που επισημάναμε. Με τη σωστή χρήση μια συσκευής λευκού θορύβου, αλλά και με την κατάλληλη επιλογή ενός αναπαυτικού στρώματος, θα απολαμβάνετε να ξυπνάτε ικανοποιημένοι, ανανεωμένοι και χαλαροί κάθε πρωί.
*Το άρθρο συντάχθηκε πρωτότυπα για το TerryCralle, επίσημο portal ενημέρωσης για θέματα ύπνου της Terry Cralle, πιστοποιημένη νοσηλεύτρια & κλινικός σε θέματα ύπνου